Diyelim ki zam alacaksınız ve performans ölçümünün adil olup olmadığını bilmiyoruz. Bu durumda hangisini tercih edersiniz?
A) Herkese aynı oranda zam
B) Performansa dayalı zam
C) Yönetici görüşüne göre zam
Şeklinde Linkedin’de bir anket yapmıştım. Denk gelmiş olabilirsiniz.
Sonuçlar;
Öncelikle toplam 370 oy kullanıldı. Bu oyların %45’i performansa dayalı zam, %37’si herkese aynı oranda zam, %19’u ise yönetici görüşüne göre zam şeklinde.
Tartışmaya açık olarak görüşlerimi de aşağıda paylaşıyorum.
1-Olması gereken “performansa göre zam” şeklinde olmalıdır. Performans ölçümünün adil olup olmadığı net olmasa dahi bu olmalıdır. Eğer performansa göre ölçüm adil değilse bu daha sonra iyileştirilmesi ya da düzeltilmesi gereken bir durumdur.
İkinci daha mantıklı bir seçenek olarak yönetici görüşüne göre zam olabilir. Bu durumda yöneticinin çalışanların kapasitesini, yeteneklerini bildiğini ve çalışanın yaptığı işi, aldığı sonuçları gördüğünü varsayıyoruz. Dolayısıyla küçük işletmeler ya da iletişimin çok iyi olduğu şirketler için uygundur.
Elbette yönetici değerlendirmesinin liyakatsiz yönetici, kayırmacı yönetici gibi bilinçli, kötü niyetli olma tehlikesi vardır. Bunun dışında ise bilinçsiz olarak öznel değerlendirme tehlikesi de vardır (halo etkisi, rhino etkisi, ortalamadan gitmek vs. gibi). Ancak yine de herkese eşit zam verme adaletsizliğinden daha iyi olduğunu düşünüyorum.
2- Herkese eşit zam konusu ise başlı başına bir adaletsizliktir.
Çalışanla çalışmayanı, çalışanla çalışıyor gibi görüneni, şirket kültürüne uyanla, şirket kültürünü hiç umursamayanı, şirket bütünlüğünü bozanı aynı kefeye koymak demektir.
Tehlikesi ise adaletsizliğin getirdiği vicdani yük dışında, verimsiz insanları şirkette tutarak şirketin geleceğini tehlikeye atmak,
Verimli, özverili çalışanları küstürmek ve işten ayrılmalarına sebep olmak,
Şirketin stratejisine yönelik bir yön tutturamamak,
Sürdürülebilir bir şirket olmaktan uzaklaşmak gibi bir çok şey sayılabilir.
3- Performans ölçümü ise öğrenilmesi kolay, aslında mekanik olarak uygulanması da kolay bir yöntemdir. Ancak işin içerisinde insan olduğu için oturması zaman alacak bir sistemdir.
Performans ölçümünün özü
a) Çalışanların şirketin kültürüne uyumunun değerlendirilmesini,
b) Çalışanların performansının değerlendirilmesini,
c) Değerlendirmenin hem şeffaf hem geri bildirim içermesini,
d) Çalışan ücret zammının, çalışan geliştirme eğitimlerinin, çalışan terfiinin ise bu değerlendirme sonuçlarına göre yapılmasını sağlamaktır.
Kısa oldu ama sanırım anlatabilmişimdir. 😁
